గ్రామీణ మహిళల కష్టాలను తీర్చడానికి ప్రతి ఇంటికీ సురక్షితమైన కుళాయి నీటిని అందించడానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రతిష్టాత్మకంగా చేపట్టిన పథకమే జల్ జీవన్ మిషన్ (Jal Jeevan Mission). ఇది కేవలం నీటి సరఫరా పథకం మాత్రమే కాదు గ్రామీణ ప్రజల ఆరోగ్యం జీవన ప్రమాణాలు మరియు మహిళా సాధికారతకు వేసే బలమైన పునాది. మరి ఈ మిషన్ లక్ష్యాలు ఏంటి? దీని అమలు తీరు ఎలా ఉంది? తెలుసుకుందాం.
ప్రతి ఇంటికి ‘నల్లా’ కనెక్షన్: జల్ జీవన్ మిషన్ ను భారత ప్రభుత్వం 2019 ఆగస్టు 15న ప్రారంభించింది. ఈ మిషన్ యొక్క ప్రధాన లక్ష్యం 2024 నాటికి భారతదేశంలోని ప్రతి గ్రామీణ కుటుంబానికి వ్యక్తిగత గృహ కుళాయి కనెక్షన్ ద్వారా సురక్షితమైన తగినంత తాగునీటిని అందించడం.
అంతేకాక ప్రతి వ్యక్తికి ప్రతి రోజుకు కనీసం 55 లీటర్ల నాణ్యమైన తాగునీటిని అందించడం. నీటి నాణ్యత సమస్యలు ఉన్న ప్రాంతాలు కరవు పీడిత ప్రాంతాలు మరియు ఎడారి ప్రాంతాలకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వడం. పాఠశాలలు అంగన్‌వాడీ కేంద్రాలు గ్రామ పంచాయతీ భవనాలు మరియు ఆరోగ్య కేంద్రాలకు కూడా కుళాయి కనెక్షన్లు తప్పనిసరిగా అందించడం. ఈ మిషన్ ద్వారా నీటి సరఫరా వ్యవస్థలను స్థిరంగా నిర్వహించడానికి వర్షపు నీటి సంరక్షణ భూగర్భ జలాల రీఛార్జ్ మరియు గ్రే వాటర్ నిర్వహణ వంటి మూల స్థిరత్వ చర్యలను కూడా తప్పనిసరిగా అమలు చేస్తున్నారు.
ఈ పథకం ఉద్దేశం: జల్ జీవన్ మిషన్ కేవలం అవస్థాపనా నిర్మాణంపైనే కాకుండా నీటి సరఫరా వ్యవస్థ నిర్వహణలో సమాజ భాగస్వామ్యం పై దృష్టి పెట్టింది. గ్రామ స్థాయిలో పాణీ సమితిలు లేదా గ్రామ నీటి మరియు పారిశుద్ధ్య కమిటీలు ఏర్పాటు చేయబడతాయి. నీటి వనరుల ప్రణాళిక నిర్వహణ మరియు పంపిణీలో గ్రామ ప్రజలు స్వచ్ఛందంగా పాల్గొనడం ఈ పథకంలో కీలకమైన అంశం.
ఈ మిషన్ విజయం సాధించడం వలన గ్రామీణ మహిళలు సుదూర ప్రాంతాల నుండి నీటిని తీసుకురావడానికి వెచ్చించే సమయం ఆదా అవుతుంది. ఇది వారి సాధికారతకు దోహదపడుతుంది. అంతేకాకుండా సురక్షితమైన తాగునీరు అందుబాటులోకి రావడం వలన నీటి ద్వారా సంక్రమించే వ్యాధులు తగ్గి ప్రజారోగ్యం మెరుగుపడుతుంది.
జల్ జీవన్ మిషన్ అనేది గ్రామీణ భారతదేశానికి ఒక నూతన ఆశాదీపం. కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల భాగస్వామ్యం స్థానిక ప్రజల సహకారంతో అమలు అవుతున్న ఈ పథకం గ్రామీణ ప్రజల జీవితాల్లో సామాజిక ఆర్థిక మరియు ఆరోగ్యపరమైన మార్పులను తీసుకురావడానికి కృషి చేస్తుంది. ప్రతి ఇంటికి నల్లా కనెక్షన్ అనే లక్ష్యాన్ని సాధించడం ద్వారా దేశవ్యాప్తంగా ప్రతి గ్రామీణ కుటుంబానికి సురక్షితమైన నీటి భద్రత కల్పించాలనే సంకల్పం నెరవేరుతుంది.
