ప్రేమ, త్యాగం, నిబద్ధతలకు నిలువెత్తు రూపం శివ-పార్వతుల దాంపత్యం. అయితే పరమశివుడిని భర్తగా పొందడానికి పార్వతీ దేవి చేసిన తపస్సు గురించి మనందరికీ తెలుసు. కానీ ఆ తపస్సుకు మెచ్చిన తర్వాత కూడా శివుడు ఆమెను ఎందుకు పరీక్షించాడు? ఆ పరీక్ష వెనుక దాగి ఉన్న అద్భుతమైన లీల ఏమిటి? శివ పురాణం మనకు అందించిన ఆ అత్యున్నతమైన భక్తి రహస్యం ఏమిటో ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.
తపస్సు పూర్తయినా పరీక్ష ఎందుకు?: శివ పురాణం ప్రకారం, శివుడిని భర్తగా పొందడానికి పార్వతీ దేవి కఠోరమైన తపస్సు చేసింది. ఈ తపస్సుకు సంతృప్తి చెందిన దేవతల కోరిక మేరకు, శివుడు ఆమె భక్తిని లోకానికి చాటదలచాడు. కేవలం భక్తి ఉంటే సరిపోదు, ఆ భక్తిలో స్థిరత్వం (దృఢ సంకల్పం) ఉందో లేదో పరీక్షించదలిచాడు. అందుకే మొదట సప్తఋషులను పార్వతి వద్దకు పంపి, శివుడిలో ఉన్న లోపాలను, వైరాగ్య జీవితాన్ని, అలంకరణ లేని రూపాన్ని వివరించి, వేరే ఉత్తమ దేవుడిని వివాహం చేసుకోమని సలహా ఇప్పిస్తాడు. కానీ పార్వతి తన సంకల్పంలో స్థిరంగా ఉండి, శివుడినే పెళ్లాడతానని మొండి పట్టుదలతో చెబుతుంది.

శివుడి స్వయ పరీక్ష, అసలు రహస్యం: సప్తఋషులతో పరీక్షించిన తరువాత, శివుడే స్వయంగా వటువు (బ్రహ్మచారి) రూపంలో పార్వతి వద్దకు వస్తాడు. శివుడిని నిందిస్తూ “ఆ బూడిద పూసుకునేవాడు, జటాధారి, ఎప్పుడూ స్మశానంలో ఉండేవాడు నీకు భర్తగా తగడు” అని అనేక విధాలుగా నొప్పించే మాటలు మాట్లాడతాడు. ఈ పరీక్షలో శివ నిందను వినలేక, పార్వతీ దేవి తీవ్ర కోపంతో ఆ వటువును దూరం పొమ్మని హెచ్చరించి తన నిశ్చయాన్ని ఏ మాత్రం మార్చుకోకుండా తపస్సు కొనసాగిస్తుంది. భర్తపై అపవాదులు విన్న వెంటనే ఆమెకు కలిగిన ఆ ఆగ్రహమే ఆమె ప్రేమ యొక్క పరిశుద్ధతకు, నిజాయితీకి నిదర్శనం.
పార్వతి యొక్క స్థిరమైన భక్తి, నిస్వార్థ ప్రేమ ముందు శివుడు ఓడిపోయాడు. కేవలం వ్రతాలు, పూజలు మాత్రమే కాదు గురువు లేదా భర్తపై ఎదుటివారు నింద వేసినప్పుడు కూడా చలించని మనసే నిజమైన భక్తికి కొలమానం.
