వివాహం అనేది జీవితంలో అత్యంత ముఖ్యమైన, అందమైన దశ. హిందూ మతం యొక్క 16 ఆచారాలలో వివాహం పదమూడవ ఆచారం. అయితే ఈ రోజుల్లో అందరూ పెళ్లి చేసుకునే విధానం సాధారణంగానే ఉంటుంది. అయితే హిందూ వివాహాల్లో చాలా రకాలు ఉన్నాయని మీకు తెలుసా.?వివాహమంటే కేవలం ఇద్దరు వ్యక్తుల కలయిక మాత్రమే కాదు. హిందూ మతంలో, ఇది మతపరమైన ఆచారంగా పరిగణించబడుతుంది. హిందూ మతం ఎనిమిది ప్రధాన వివాహాలను గుర్తిస్తుంది. అంటే బ్రాహ్మణ, దేవ, ఆర్ష, ప్రాజాపత్య, అసుర, గంధర్వ, రాక్షస మరియు పిశాచ వివాహాలు.
బ్రాహ్మణ వివాహం –
బ్రాహ్మణ వివాహం 16 ఆచారాలలో చేర్చబడింది. ఇది వధూవరుల అంగీకారంతో జరుగుతుంది. ఈ వివాహంలో వైదిక ఆచారాలు మరియు నియమాలు పాటిస్తారు. వంశం, కులం, అనుకూలత జాతకాలను తనిఖీ చేయడం, పసుపు పూయడం, తలుపు పూజ, శుభ శ్లోకాలను పఠించడం, దండలు మార్చుకోవడం వంటి వివిధ ఆచారాలు పాటించబడతాయి. ఈ వివాహాన్ని నిర్వహించడానికి శుభ ముహూర్తాన్ని ఎంచుకోవడం చాలా అవసరం.
దేవ వివాహ –
ఈ వివాహంలో, ఒక దేవతను సేవించడం లేదా మతపరమైన విధులను నిర్వహించడం వంటి నిర్దిష్ట ప్రయోజనం కోసం వివాహం జరుగుతుంది మరియు వధువు తన సమ్మతితో నిర్దిష్ట వరుడిని వివాహం చేసుకుంటుంది. ఇది వివాహం యొక్క మితమైన రూపంగా పరిగణించబడుతుంది.
ఆర్ష వివాహ –
శాస్త్రాల ప్రకారం, ఈ వివాహం ఋషులతో ముడిపడి ఉంది. ఈ వివాహంలో ఒక ముని వివాహానికి ఆవులు మరియు ఎద్దులను బహుమతిగా ఇచ్చి కుమార్తెను వివాహం చేసుకుంటాడు. ఇది వధువు విలువను నిర్ణయించడానికి కాకుండా మతపరమైన కారణాల కోసం నిర్వహిస్తారు.
ప్రజాపత్య వివాహం –
ఈ వివాహంలో వధువు తండ్రి వివాహం తర్వాత గృహస్థ జీవితాన్ని గడపమని నూతన వధూవరులకు సూచిస్తాడు. ఈ వివాహానికి ముందు ఒక ప్రత్యేక వేడుక ఉంటుంది మరియు యాజ్ఞవల్క్యుడు ప్రకారం, ఈ వివాహంలో జన్మించిన పిల్లలు పవిత్రంగా భావిస్తారు.
అసుర వివాహం –
ఈ రకమైన వివాహంలో, వరుడు తన బంధువుల నుండి కొంత సంపదను అందించి వధువును కొనుగోలు చేస్తాడు. ఈ రకంలో వధువు యొక్క సమ్మతి ముఖ్యమైనది కాదు.
గాంధర్వ వివాహం –
గాంధర్వ వివాహంలో, ఒక యువకుడు మరియు యువతి ఒకరిపై ఒకరు తమ ప్రేమను వ్యక్తం చేసి, ఆపై వారి తల్లిదండ్రుల అంగీకారంతో వివాహం చేసుకుంటారు. ప్రస్తుత యుగంలో ప్రేమ వివాహం అనేది గాంధర్వ వివాహం లాంటిదే.
రోగ్ వివాహం –
ఈ రకమైన వివాహం వధువు ఇష్టానికి విరుద్ధంగా ఉంటుంది. వరుడు వధువును బలవంతంగా అపహరించి పెళ్లి చేసుకుంటాడు. ఇది వివాహం యొక్క ఖండించదగిన రూపంగా పరిగణించబడుతుంది.
దెయ్యం వివాహం –
ఇది వివాహం యొక్క అత్యల్ప రూపంగా పరిగణించబడుతుంది. ఇందులో, వరుడు మోసం ద్వారా లేదా ఆమెపై నేరం చేసిన తర్వాత అపస్మారక స్థితిలో ఉన్న మహిళను ఆమె అనుమతి లేకుండా వివాహం చేసుకుంటాడు. ఈ రకమైన వివాహాలు హిందూ వివాహాలకు సంబంధించిన ఆచారాలు మరియు ఆచారాలపై విభిన్న దృక్పథాన్ని అందిస్తాయి.