చీకట్లో దారి చూపించే ధ్రువ నక్షత్రం గురించి మనందరికీ తెలుసు. మరి ఆ నక్షత్రం వెనుక దాగి ఉన్న ఒక బాలుడి కథ గురించి మీకు తెలుసా? కేవలం ఐదేళ్ల వయసులో తన తండ్రి ఒడిలో చోటు దక్కనందుకు కోపంతో మొదలుపెట్టిన ఆ చిన్నారి ధ్రువుడి తపస్సు లోకం మొత్తాన్ని ఎలా కదిలించింది? చివరికి ఆ బాలుడు శాశ్వతమైన స్థానాన్ని ఎలా పొందగలిగాడు? బాలధ్రువుడి తపస్సు ప్రపంచాన్ని ఎలా మార్చిందో తెలుసా? ఆ ఆశ్చర్యపరిచే పురాణ కథ తెలుసుకుంటే మీరు తప్పక ఆశ్చర్యపోతారు.
బాలధ్రువుడి తపస్సు, పురాణ కథ: ధ్రువుడు, ఉత్తానపాదుడు అనే రాజు మరియు సునీతి దేవిల కుమారుడు. రాజుకు సురుచి అనే ఇంకొక భార్య కూడా ఉండేది. ఒక రోజు ధ్రువుడు తన తండ్రి ఒడిలో కూర్చోవడానికి ప్రయత్నించగా సురుచి అతన్ని వారించి “నీవు నా గర్భంలో జన్మించి ఉంటేనే రాజు ఒడిలో కూర్చునే అవకాశం ఉండేది. నువ్వు ఆ స్థానం పొందాలంటే పరమేశ్వరుడిని ప్రసన్నం చేసుకో” అని అవమానించింది. ఐదేళ్ల బాలుడైన ధ్రువుడు ఈ మాటలతో ఎంతో బాధపడ్డాడు. తన తల్లి సునీతి దేవి ప్రోత్సాహంతో, తండ్రి ఒడి కంటే గొప్ప స్థానం పొందాలనే పట్టుదలతో తపస్సు చేయడానికి అడవికి బయలుదేరాడు.
ధ్రువుడి దృఢ సంకల్పాన్ని చూసి దారిలో అతనికి నారద మహర్షి ఎదురయ్యారు. నారదుడు ధ్రువుడికి ‘ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ’ అనే మంత్రాన్ని ఉపదేశించి దైవాన్ని ఎలా ప్రార్థించాలో వివరించారు. ఈ ఉపదేశంతో ధ్రువుడు మధువనం చేరుకొని కఠోరమైన తపస్సు ప్రారంభించాడు.
అతని తపస్సు ఎంతటి కఠినంగా ఉందంటే, మొదటి నెల కేవలం పళ్లు, ఆకులు మాత్రమే తిని, రెండో నెలలో ఎండిన ఆకులు మాత్రమే తిని మూడో నెలలో నీళ్లు మాత్రమే తాగి, ఆ తర్వాత గాలి కూడా పీల్చకుండా కేవలం భగవంతునిపైనే ధ్యాస ఉంచి తపస్సు చేశాడు.
ధ్రువుడి తపస్సుకు భూమి కంపించింది, సప్తఋషులు తమ స్థానాలను కోల్పోతామేమోనని భయపడ్డారు. చివరికి శ్రీమహావిష్ణువు ప్రత్యక్షమై, “బాలకా, నీ తపస్సుకు మెచ్చాను. నీవు కోరుకున్న స్థానం ఇస్తున్నాను. అది సూర్య చంద్రులు సప్తఋషులు కూడా చేరుకోలేని శాశ్వత స్థానం” అని వరమిచ్చారు.
ప్రపంచాన్ని మార్చిన ధ్రువుడి వరం: ధ్రువుడి తపస్సుకు లభించిన వరం కేవలం ఒక వ్యక్తికి దక్కిన గొప్ప గౌరవం మాత్రమే కాదు అది మొత్తం ఖగోళ వ్యవస్థకే మార్గదర్శకమైంది.
విష్ణువు అనుగ్రహంతో ధ్రువుడు పొందిన స్థానమే నేడు మనం ఆకాశంలో చూసే ధ్రువ నక్షత్రం (Pole Star). ఈ నక్షత్రం స్థిరంగా కదలకుండా ఉంటుంది. పూర్వకాలంలో ప్రయాణాలు చేసేవారు, ముఖ్యంగా సముద్రయానం చేసేవారు, దారి తెలుసుకోవడానికి ఈ ధ్రువ నక్షత్రాన్నే దిక్సూచిగా ఉపయోగించేవారు. ధ్రువుడి స్థానం మారదు కాబట్టి సూర్య చంద్రులు, గ్రహాలు, సప్తఋషులు సైతం ఈ నక్షత్రాన్ని కేంద్రంగా చేసుకొని ప్రదక్షిణలు చేస్తారని పురాణాలు చెబుతున్నాయి. ఈ విధంగా ధ్రువుడి తపస్సు ఈ ప్రపంచంలో దిశానిర్దేశం చేసే అత్యున్నత స్థానాన్ని సృష్టించింది.
బాలధ్రువుడి కథ మనకు ఆకట్టుకునే పురాణ గాథ మాత్రమే కాదు. చిన్న వయసులో అవమానాన్ని కూడా తన లక్ష్యానికి ప్రేరణగా మార్చుకుంటే, ఎంతటి అసాధ్యాన్ని అయినా సాధించవచ్చని, చివరికి చరిత్రలో శాశ్వత స్థానం సంపాదించుకోవచ్చని ఈ కథ నిరూపిస్తుంది. నిశ్చలమైన భక్తి, అచంచలమైన పట్టుదల ఉంటే ఏ లక్ష్యమైనా సుసాధ్యమేనని ధ్రువుడు తన జీవితం ద్వారా ప్రపంచానికి చాటిచెప్పాడు.
గమనిక: ధ్రువుడి కథ అతని నక్షత్ర స్థానం గురించి భాగవత పురాణంలో వివరంగా చెప్పబడింది. ఇది పట్టుదల, లక్ష్యం మరియు దైవభక్తి యొక్క గొప్పతనాన్ని తెలపటానికి వివరించింది.
