ఏడాదిలో అత్యంత పవిత్రమైన మాసం కార్తీకం. ఇందులో వచ్చే పౌర్ణమి మరింత విశేషం. ఈ పర్వదినాన చాలా మంది రాత్రంతా జాగరణ చేస్తారు. అసలు ఈ ‘జాగరణ’ వెనుక ఉన్న నిజమైన ఆధ్యాత్మిక రహస్యం ఏమిటి? కేవలం భౌతికమైన నిద్రను త్యాగం చేయడమేనా? మన జీవితాన్ని వెలిగించే ఈ ఆచారంలో దాగి ఉన్న అంతరార్థాన్ని తెలుసుకుందాం రండి.
దీపం వెలిగించడం, జ్ఞానాన్ని పెంచడం: కార్తీక పౌర్ణమిని ‘త్రిపురారి పూర్ణిమ’ అని కూడా పిలుస్తారు. ఈ రోజున పరమేశ్వరుడు త్రిపురాసురుడిని సంహరించి లోకానికి శాంతిని ప్రసాదించాడు. ఈ విజయానికి చిహ్నంగా చేసే జాగరణకు ప్రత్యేక అర్థం ఉంది. చీకటిని పోగొట్టి వెలుగునిచ్చే దీపంలాగే, మనలోని అజ్ఞానాన్ని, అహంకారాన్ని తొలగించి జ్ఞానాన్ని వెలిగించుకోవడమే ఈ జాగరణ యొక్క ముఖ్యోద్దేశం. రాత్రంతా మేల్కొని భగవంతుని నామస్మరణ చేయడం అంటే మనసును లౌకిక విషయాల నుండి మళ్ళించి, ఆత్మ పరిశీలనకు సమయం కేటాయించడం.
అంతర్ముఖ జాగరణకు ప్రాధాన్యత: ఈ పవిత్ర రాత్రిలో కేవలం కూర్చుని గడపడం మాత్రమే కాదు, దైవచింతనతో గడపాలి. పురాణ పఠనం (ముఖ్యంగా కార్తీక పురాణం), భజనలు, స్తోత్ర పారాయణాలు చేయడం ద్వారా మనసు ఏకాగ్రత చెందుతుంది. దీనినే ‘ఆంతరంగిక జాగరణ’ అంటారు. అంటే, శరీరం మేల్కొని ఉన్నట్టుగానే, మన అంతరాత్మను కూడా దైవం వైపు మళ్ళించి, మన లక్ష్యమైన మోక్షం గురించి ఆలోచించడం. ఈ సమయంలో చేసే జపం, దానం, దీపారాధన సాధారణ రోజుల్లో చేసే వాటి కంటే కోటి రెట్లు ఎక్కువ ఫలితాన్ని ఇస్తాయని శాస్త్రాలు చెబుతున్నాయి.
సంకల్పంతో కొత్త వెలుగు: కార్తీక పౌర్ణమి జాగరణ అనేది కేవలం ఒక రోజు ఆచారం కాదు, అది ఒక సంకల్పం. జీవితంలో దైవ భక్తి, ధర్మం అనే వెలుగును నిత్యం మన హృదయంలో నిలుపుకోవాలి అనే సందేశాన్నిస్తుంది. ఈ పవిత్ర దినాన శివకేశవులను ఆరాధించడం ద్వారా మనం జీవితంలో ఎదురయ్యే అజ్ఞానపు అడ్డంకులను తొలగించుకుని, జ్ఞానం, సంపద మరియు మోక్షం వైపు పయనించడానికి సిద్ధమవుతాము.
గమనిక: ఆధ్యాత్మిక ఆచరణలో నమ్మకం మరియు ఏకాగ్రత చాలా ముఖ్యం. జాగరణ చేసే సమయంలో శక్తి మేరకు ఉపవాసం ఉండి, బలవంతం లేకుండా భక్తితో గడపడం ఉత్తమం. ఆరోగ్యం సహకరించని వారు కేవలం దైవస్మరణతో కొంత సమయం మేల్కొని ఉన్నా సరిపోతుంది.
