సాధారణంగా ఏ చారిత్రక కట్టడాన్నైనా నిర్మించిన రాజుల పేరు మీదనే పిలవడం మనం చూస్తుంటాం. కానీ తెలంగాణలో వెయ్యేళ్ళ చరిత్ర కలిగిన పాలంపేటలోని రామప్ప గుడి అందుకు పూర్తి భిన్నం. ఈ దేవాలయాన్ని నిర్మించిన కాకతీయ చక్రవర్తి గణపతి దేవుడు కాదు, ఆయన సేనాని రేచర్ల రుద్రుడు కాదు, గుడి నిర్మించిన శిల్పి పేరు మీదనే ఈ గుడి ప్రపంచానికి పరిచయమైంది. ఆ శిల్పి పేరు రామప్ప. ప్రపంచంలో ఒక శిల్పి పేరు మీద నిలిచిన ఏకైక దేవాలయం ఇది. ఈ అరుదైన గౌరవం వెనుక దాగి ఉన్న విశేషాలను తెలుసుకుందాం.
అద్భుతమైన నిర్మాణ శైలి: క్రీ.శ 1213లో నిర్మించిన ఈ ఆలయం కాకతీయుల శిల్పకళా నైపుణ్యానికి నిలువుటద్దం. ఇక్కడి శిల్పాలు ఎంత సున్నితంగా, జీవం ఉట్టిపడేలా చెక్కబడ్డాయంటే, అవి రాతితో కాకుండా ఏనుగు దంతం, చందనంతో చెక్కినట్లు అనిపిస్తాయి.
తేలియాడే ఇటుకలు: ఈ గుడి నిర్మాణంలో ఉపయోగించిన ఇటుకలు చాలా ప్రత్యేకమైనవి. అవి బరువు తక్కువగా ఉండటమే కాకుండా, నీటిలో వేస్తే తేలుతాయి. ఇవి ఆలయ పైకప్పుకు బలాన్ని, దృఢత్వాన్ని ఇచ్చాయి. దీని తయారీ రహస్యం నేటికీ ఎవరికీ తెలియదు.
సంగీతం పలికే రాతి స్తంభాలు: ఆలయ ప్రవేశ ద్వారం దగ్గర ఉన్న స్తంభాలను వేళ్లతో తాకితే మృదువైన సంగీతం వినిపిస్తుంది. ఒక్కో స్తంభం ఒక్కో రాగాన్ని పలికిస్తుందని అంటారు. ఇది అప్పటి శిల్పకారుల అద్భుతమైన జ్ఞానానికి నిదర్శనం.
నంది విగ్రహం: ఆలయం ముందున్న నంది విగ్రహం చాలా అరుదైన భంగిమలో ఉంటుంది. అది అప్రమత్తంగా, యజమాని ఆజ్ఞ కోసం ఎదురుచూస్తున్నట్లు కనిపిస్తుంది. ఈ నందిని ఏ వైపు నుంచి చూసినా అది మన వైపు చూస్తున్నట్లు అనిపిస్తుంది.
యూనెస్కో గుర్తింపు: రామప్ప ఆలయం దాని ప్రత్యేకత, అద్భుతమైన శిల్పకళా వైభవంతో 2021లో యూనెస్కో ప్రపంచ వారసత్వ సంపద (UNESCO World Heritage Site) గా గుర్తింపు పొందింది. ఈ గుర్తింపుతో ఈ ఆలయం ప్రపంచ పటంలో ప్రత్యేక స్థానాన్ని సంపాదించుకుంది.
రామప్ప గుడి రాజుల పేరు మీద కాకుండా, శిల్పి పేరు మీద నిలబడటం ఒక అరుదైన గౌరవం. ఈ ఆలయం నిర్మాణ శైలి, తేలియాడే ఇటుకలు, సంగీతం పలికే స్తంభాలు వంటి ఎన్నో అద్భుతాలను కలిగి ఉంది.
