మనం పదేపదే ఒకే నెగటివ్ ఆలోచనను తలుచుకుంటూ బాధపడటాన్ని సైకాలజీలో ‘రూమినేషన్’ (Rumination) అంటారు. ఇది ఒక మానసిక చక్రం లాంటిది. దీనివల్ల సమస్య పరిష్కారం అవ్వకపోగా, ఒత్తిడి మరియు ఆందోళన రెట్టింపు అవుతాయి. “నాకే ఎందుకు ఇలా జరుగుతోంది?” “అప్పుడు అలా అని ఉండాల్సింది కాదు” అంటూ గతాన్ని తవ్వుకోవడం వల్ల ప్రస్తుత క్షణంలోని సంతోషాన్ని కోల్పోతాం. ఈ నెగటివ్ ఆలోచనల సుడిగుండం నుండి బయటపడి, మనశ్శాంతిని పొందే 5 అద్భుతమైన మార్గాలు ఇప్పుడు చూద్దాం..
రూమినేషన్ అనేది మన మెదడు ఒక సమస్యను పరిష్కరించడానికి చేసే వ్యర్థ ప్రయత్నం. దీనిని అదుపు చేయడానికి ఈ క్రింది పద్ధతులు పాటించండి.
ఆలోచనలను గుర్తించి పేరు పెట్టండి: నెగటివ్ ఆలోచనలు రాగానే “నేను మళ్ళీ రూమినేట్ చేస్తున్నాను” అని మీకు మీరు చెప్పుకోండి. ఆ ఆలోచనలకు ఒక పేరు పెట్టడం వల్ల (ఉదాహరణకు-“ఇది కేవలం నా ఆందోళన మాత్రమే వాస్తవం కాదు”) మీరు ఆ ఆలోచన నుండి బయటపడతారు. ఇది ఆ ఆలోచన యొక్క తీవ్రతను తగ్గిస్తుంది.
దృష్టిని మళ్లించండి: ఒక ఆలోచన మిమ్మల్ని బాధిస్తున్నప్పుడు, వెంటనే ఏదైనా పనిలో నిమగ్నం అవ్వండి. అది ఏదైనా పజిల్ పూర్తి చేయడం కావచ్చు, ఇల్లు సర్దడం కావచ్చు లేదా ఒక పాట వినడం కావచ్చు. కేవలం రెండు నిమిషాల పాటు మీ దృష్టిని వేరే వైపు మళ్లిస్తే, ఆ నెగటివ్ ఆలోచనల గొలుసు తెగిపోతుంది.
‘వర్రీ టైమ్’ కేటాయించండి: ఆలోచనలను అస్సలు రాకుండా ఆపడం కష్టం. అందుకే రోజులో ఒక 10-15 నిమిషాల సమయాన్ని (ఉదాహరణకు సాయంత్రం 5 గంటలకు) ‘వర్రీ టైమ్’గా పెట్టుకోండి. రోజంతా ఏవైనా నెగటివ్ ఆలోచనలు వస్తే, “దీని గురించి నేను సాయంత్రం ఆలోచిస్తాను” అని వాయిదా వేయండి. దీనివల్ల మీ రోజంతా పాడవకుండా ఉంటుంది.
మైండ్ఫుల్నెస్ మరియు శ్వాస ప్రక్రియ: రూమినేషన్ ఎక్కువగా గతంలో లేదా భవిష్యత్తులో జరుగుతుంది. మిమ్మల్ని మీరు ప్రస్తుత క్షణంలోకి తెచ్చుకోవడానికి ‘5-4-3-2-1’ టెక్నిక్ వాడండి.
మీరు చూడగలిగే 5 వస్తువులు, తాకగలిగే 4 వస్తువులు, వినగలిగే 3 శబ్దాలు, వాసన చూడగలిగే 2 వస్తువులు,రుచి చూడగలిగే 1 వస్తువుపై దృష్టి పెట్టండి.
సమస్య పరిష్కారం వైపు అడుగులు: “ఇది ఎందుకు జరిగింది?” అని బాధపడే బదులు, “ఇప్పుడు నేను చేయగలిగిన చిన్న పని ఏమిటి?” అని ఆలోచించండి. ఆలోచనను ‘క్రియ’ (Action)గా మార్చినప్పుడు మెదడుకు ఉపశమనం లభిస్తుంది. పరిష్కరించలేని విషయాలైతే, వాటిని ‘అంగీకరించడం’ (Acceptance) నేర్చుకోవాలి.
గమనిక: నెగటివ్ ఆలోచనలు రావడం సహజం కానీ అవి మీ దైనందిన జీవితాన్ని నిద్రను, ఆకలిని ప్రభావితం చేస్తున్నాయంటే మీరు జాగ్రత్త పడాలి. ఒకవేళ ఈ రూమినేషన్ వల్ల మీరు తీవ్రమైన కుంగుబాటు (Depression) లేదా ఆందోళన (Anxiety)కు లోనవుతుంటే, ప్రొఫెషనల్ కౌన్సిలర్ లేదా సైకాలజిస్ట్ను సంప్రదించడం ఉత్తమం.
 అంటారు. ఇది ఒక మానసిక చక్రం లాంటిది.){kind=link}