మీ శరీరం అలసట నిద్రలేమి, మూడ్ స్వింగ్స్తో ఒక రైడర్ కోస్టర్ ఎక్కినట్లు అనిపిస్తోందా? దీనికి ప్రధాన కారణం మన హార్మోన్ల అస్తవ్యస్తమే కావచ్చు! ఈ రోజుల్లో మనం నివసించే ఫాస్ట్ లైఫ్ స్టైల్లో హార్మోన్ల సమతుల్యత దెబ్బతినడం చాలా సహజం. కానీ ఈ సమస్యకు మన పురాతన సంపద యోగంలో ఒక అద్భుతమైన, సహజమైన పరిష్కారం దాగి ఉంది. కేవలం శరీరాన్ని సాగదీయడం మాత్రమే కాదు మీ హార్మోన్లను ఎలా రీసెట్ చేస్తుందో తెలుసుకుంటే ఆశ్చర్యపోతారు..
యోగ – మన అంతర్గత డాక్టర్: యోగా చేసేటప్పుడు మనం తీసుకునే ప్రతి భంగిమ (ఆసనం) మరియు శ్వాస (ప్రాణాయామం) మన శరీరంలోని అంతర్గత గ్రంధులను ప్రభావితం చేస్తాయి. ఉదాహరణకు ‘సలంబ సర్వాంగాసనం’ థైరాయిడ్ గ్రంథికి రక్త ప్రసరణను మెరుగుపరుస్తుంది ఇది జీవక్రియ మరియు శక్తిని నియంత్రించే థైరాయిడ్ హార్మోన్లను సమతుల్యం చేస్తుంది.
అలాగే ప్రాణాయామం, ముఖ్యంగా ‘నాడీ శోధన’ ఒత్తిడికి కారణమయ్యే కార్టిసాల్ హార్మోన్ స్థాయిలను తగ్గిస్తుంది. కార్టిసాల్ తగ్గడం వల్ల నిద్ర హార్మోన్ అయిన మెలటోనిన్ ఉత్పత్తి మెరుగుపడుతుంది, దీంతో మన నిద్ర-మేల్కొనే చక్రం క్రమబద్ధీకరించబడుతుంది. యోగా అనేది మనస్సు-శరీర కనెక్షన్ను బలోపేతం చేయడం ద్వారా ఒత్తిడిని తగ్గించి, హార్మోన్ల సమతుల్యతకు సరైన అంతర్గత వాతావరణాన్ని సృష్టిస్తుంది.
సంపూర్ణ సమతుల్యతకు మార్గం: ఆధునిక శాస్త్రం కూడా యోగ యొక్క ఈ ప్రభావాన్ని ధృవీకరిస్తోంది. నిలబడే ఆసనాలు మరియు ముందుకు వంగే ఆసనాలు అడ్రినల్ గ్రంథులను ఉత్తేజపరచి, శక్తి స్థాయిలను పెంచుతాయి. స్త్రీలలో, ‘బద్ధ కోణాసనం’ వంటి ఆసనాలు పెల్విక్ ప్రాంతంలో రక్త ప్రసరణను పెంచి, సంతానోత్పత్తి హార్మోన్ల (ఈస్ట్రోజెన్, ప్రొజెస్టెరాన్) ఉత్పత్తిని మెరుగుపరుస్తాయి. క్రమం తప్పకుండా యోగాభ్యాసం చేయడం ద్వారా, శరీరంలో ‘గామా అమైనోబ్యుట్రిక్ యాసిడ్’ వంటి న్యూరోట్రాన్స్మిటర్లు విడుదలవుతాయి.
ఇవి మనస్సును ప్రశాంతంగా ఉంచడానికి ఆందోళనను తగ్గించడానికి సహాయపడతాయి. హార్మోన్ల సమతుల్యత అనేది కేవలం ఒక గ్రంథి పనితీరు కాదు, ఇది మొత్తం వ్యవస్థ యొక్క సామరస్యం. యోగ ఈ సామరస్యాన్ని సాధించడంలో ఒక ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తుంది. ఇది కేవలం వ్యాయామం కాదు మన అంతర్గత ఆరోగ్యాన్ని మనం ప్రేమగా చూసుకునే విధానం.
గమనిక : యోగాభ్యాసం ప్రారంభించే ముందు, ముఖ్యంగా మీకు తీవ్రమైన హార్మోన్ల సమస్యలు (PCOS, థైరాయిడ్ మొదలైనవి) ఉంటే, ఒక సర్టిఫైడ్ యోగా గురువును లేదా వైద్య నిపుణుడిని సంప్రదించడం అత్యవసరం.
