మీ శరీరంలో అత్యంత ముఖ్యమైన అవయవాలలో కాలేయం (Liver) ఒకటి. ఇది జీర్ణక్రియ నుండి విషాన్ని తొలగించే వరకు 500కు పైగా విధులను నిర్వహిస్తుంది. ఈ ‘రసాయన కర్మాగారం’ ఆరోగ్యంగా ఉందో లేదో తెలుసుకోవడానికి తరచుగా వైద్య పరీక్షలు అవసరం. అయితే కొన్ని సాధారణ సంకేతాలు లక్షణాలు మరియు ఇంట్లోనే పాటించదగిన సమర్థవంతమైన మార్గాల ద్వారా మీ లివర్ ఆరోగ్యాన్ని గమనించవచ్చు. ఆ 5 ముఖ్యమైన పద్ధతులు ఏమిటో తెలుసుకుందాం.
మన కాలేయం సరిగా పనిచేయడం లేదనే విషయాన్ని ముందుగానే గుర్తించడం ద్వారా పెద్ద ఆరోగ్య సమస్యలను నివారించవచ్చు. లివర్ ఆరోగ్యాన్ని ఇంట్లో నుంచే పర్యవేక్షించడానికి 5 ముఖ్యమైన మార్గాలు తెలుసుకోవటం ముఖ్యం.
శారీరక లక్షణాలు గమనించడం: లివర్ సమస్యల యొక్క అత్యంత స్పష్టమైన లక్షణం కామెర్లు (Jaundice). మీ కళ్ళ తెల్లటి భాగం లేదా చర్మం పసుపు రంగులోకి మారితే అది కాలేయం సరిగా పనిచేయడం లేదని, బిలిరుబిన్ అధికంగా చేరిందని సూచిస్తుంది. అలాగే తీవ్రమైన అలసట ఏ కారణం లేకుండా బరువు తగ్గడం లేదా వాంతి వికారం వంటి లక్షణాలను తరచుగా గమనించాలి.
పొత్తికడుపులో వాపు మరియు నొప్పి: మీ పొత్తికడుపు కుడి పైభాగంలో (కాలేయం ఉండే ప్రదేశంలో) తరచుగా నొప్పి లేదా భారంగా అనిపిస్తే అది లివర్ వాపు లేదా ఇతర సమస్యలకు సంకేతం కావచ్చు. అలాగే, కడుపులో నీరు చేరడం వలన కడుపు ఉబ్బినట్లు అనిపిస్తే వెంటనే వైద్యుడిని సంప్రదించాలి.

మూత్రం మరియు మలం రంగులో మార్పులు: కాలేయం సరిగా పనిచేయనప్పుడు శరీరంలోని వ్యర్థాలు సరిగా బయటకు వెళ్లవు. దీనివల్ల మూత్రం ముదురు పసుపు లేదా నారింజ రంగులోకి మారవచ్చు. దీనికి విరుద్ధంగా మలం లేత రంగులో లేదా బంకమట్టి రంగులో ఉంటే అది పిత్తాశయ నాళాలు అడ్డుపడ్డాయని లేదా లివర్ తీవ్ర సమస్యలో ఉందని సూచిస్తుంది.
చర్మం దురద మరియు గాయాలు: కాలేయం విషాన్ని తొలగించడంలో విఫలమైనప్పుడు, ఆ విషపదార్థాలు చర్మంలో పేరుకుపోయి తీవ్రమైన దురద కు కారణం కావచ్చు. అంతేకాక రక్తం గడ్డకట్టడంలో కాలేయం పాత్ర పోషిస్తుంది కాబట్టి చిన్న దెబ్బలకే సులువుగా గాయాలు లేదా చర్మంపై ఎర్రటి మచ్చలు కనిపిస్తే జాగ్రత్త వహించాలి.
జీవనశైలి సమీక్ష: మీ ఆహారపు అలవాట్లు మరియు వ్యాయామ స్థాయిని నిజాయితీగా సమీక్షించుకోవడం చాలా ముఖ్యం. వారానికి ఎన్నిసార్లు ఆల్కహాల్ తీసుకుంటున్నారు? మీ ఆహారంలో ఫ్యాట్ మరియు చక్కెర ఎక్కువగా ఉందా? ఈ అంశాలను పరిశీలించడం ద్వారా మీరు ఫ్యాటీ లివర్ (Fatty Liver) ప్రమాదంలో ఉన్నారో లేదో ఒక అంచనాకు రావచ్చు. అనారోగ్యకరమైన జీవనశైలి లివర్ సమస్యలకు దారితీస్తుంది.
మీ లివర్ ఆరోగ్యాన్ని ఇంట్లో నుంచే గమనించడానికి ఈ 5 మార్గాలు ఒక ప్రాథమిక హెచ్చరిక వ్యవస్థగా ఉపయోగపడతాయి. మీ శరీరంలో ఏదైనా అసాధారణమైన మార్పు గమనించినప్పుడు, దానిని నిర్లక్ష్యం చేయకుండా వెంటనే వైద్య నిపుణులను సంప్రదించడం ద్వారా మీ కాలేయాన్ని ఆరోగ్యంగా ఉంచుకోవచ్చు మరియు తీవ్రమైన లివర్ వ్యాధులను ముందుగానే నివారించవచ్చు.
గమనిక: పైన పేర్కొన్న మార్గాలు కేవలం గమనిక కోసం మాత్రమే. మీ లివర్ ఆరోగ్యాన్ని పూర్తిగా నిర్ధారించుకోవడానికి తప్పనిసరిగా వైద్యుని సలహా మేరకు లివర్ ఫంక్షన్ టెస్టులు (LFT) చేయించుకోవాలి.