మహా కావ్యం మహాభారతం గురించి అందరికి సుపరిచితమే,అందులో యుద్ధం ముగిసిన తరువాత అజేయమైన వీరులు, దారుణమైన మలుపులు చూసిన ధర్మరాజుకు భూమిపై కోరికలు తీరాయి. మిగిలిన పాండవులు, ద్రౌపదితో కలిసి ఆయన స్వర్గారోహణకు బయలుదేరాడు. కానీ ఆ అంతులేని ప్రయాణంలో ఒక్కొక్కరుగా పడిపోతుంటే, చివరికి ఒక్క ధర్మరాజు మాత్రమే శరీరంతో స్వర్గానికి చేరుకున్నాడు. అత్యంత ధర్మనిరతి, నిష్కామ కర్మతో బతికిన ఆయనకు మాత్రమే ఆ అసాధారణ వరం ఎలా లభించింది? ఆ ఆధ్యాత్మిక ప్రయాణం వెనుక ఉన్న గొప్ప రహస్యం ఏమిటో తెలుసుకుందాం..
స్వర్గారోహణకు కారణమైన నిష్ఠ: యుద్ధం ముగిసాక పాండవులు మరియు ద్రౌపది తమ చివరి ప్రయాణంలో హిమాలయాలను దాటుతూ ముందుకు సాగారు. అయితే ప్రయాణంలో వారిని అనుసరించిన ఒక శునకాన్ని (కుక్కను) తప్ప, మిగతా అందరినీ మార్గమధ్యంలోనే దేహాలు విడిచిపెట్టాల్సి వచ్చింది. ద్రౌపది అర్జునుడి పట్ల పక్షపాతం చూపడం వల్ల, నకుల, సహదేవులు తమ అందం, జ్ఞానం పట్ల గర్వపడటం వల్ల, అర్జునుడు తన అహంకారం వల్ల, భీముడు అతి భోజనం మరియు అతి శక్తి పట్ల గర్వం వల్ల పడిపోయారని ధర్మరాజు వివరిస్తాడు.
కానీ ధర్మరాజు మాత్రం తన జీవితాంతం నిష్కామ కర్మ (ఫలితాన్ని ఆశించకుండా విధి నిర్వహణ) మరియు నిరంతర ధర్మ నిష్ఠను పాటించాడు. క్షణ కాలం కూడా ధర్మాన్ని వీడలేదు. అందుకే ఆ మహా ప్రస్థానంలో ఏ లోపమూ లేని ఏకైక వ్యక్తిగా, తన భౌతిక దేహాన్ని విడిచిపెట్టాల్సిన అవసరం లేకుండా స్వర్గ ద్వారం వరకు చేరగలిగాడు.
ధర్మ దేవత ఇచ్చిన అసాధారణ వరం: స్వర్గ ద్వారం వద్ద ఇంద్రుడు ధర్మరాజును స్వాగతించి స్వర్గానికి ప్రవేశం కల్పించాడు. అయితే ఇంద్రుడు ఆ శునకాన్ని వదిలిపెట్టి రావాలని షరతు పెట్టగా శరణు వేడిన జీవిని వదలడం ధర్మం కాదని ధర్మరాజు నిరాకరించాడు. తన భక్తుడి ధర్మ నిష్ఠను పరీక్షించడానికి వచ్చిన ఆ శునకం రూపంలో ఉన్న యమధర్మరాజు (ధర్మరాజు తండ్రి) అప్పుడు తన నిజరూపాన్ని ధరించి ధర్మరాజు గొప్పతనాన్ని ప్రశంసించాడు.
ఈ అంతిమ పరీక్షలో కూడా ధర్మం వైపు నిలబడటం వల్లనే, ధర్మరాజుకు శరీరంతో స్వర్గానికి చేరుకునే అరుదైన గౌరవం లభించింది. ఏ లోభం, గర్వం, పక్షపాతం లేకుండా సంపూర్ణ నిష్కామంగా జీవితాన్ని గడిపిన మహానుభావుడికి దైవం ఇచ్చిన అత్యున్నత గౌరవం అది. ఈ వృత్తాంతం, భౌతిక దేహంలో ఉన్నప్పటికీ మనిషి ధర్మాన్ని అనుసరిస్తే ఎంతటి ఉన్నత స్థానానికి చేరుకోగలడో నిరూపిస్తుంది.
ఈ వృత్తాంతం ధర్మం యొక్క సంక్లిష్టత మరియు సూక్ష్మతను తెలియజేస్తుంది. శరీరంతో స్వర్గానికి చేరుకోవడానికి కారణం ధర్మరాజు జీవితాంతం పాటించిన ఏకైక, నిస్సందేహమైన ధర్మ నిష్ఠ మాత్రమే. ఇది మహాభారతంలోని అంతిమ సందేశాలలో ఒకటి.
