నిద్రలో మనం చేసే పనులలో గురక (Snoring) ఒకటి. మన పక్కన నిద్రించే వారిని ఇబ్బంది పెట్టినా మన గురక శబ్దం మన చెవులకు మాత్రం చేరదు. నిజానికి, ప్రపంచంలో అత్యంత శబ్దకాలుష్యమైన ధ్వనిని సృష్టించేది మనమే అయినా, దాన్ని మనమే వినలేకపోవడం ఆశ్చర్యం కలిగిస్తుంది కదూ? నిద్ర శాస్త్రంలో దాగి ఉన్న ఈ ఆసక్తికరమైన రహస్యాన్ని, మనం మన గురకను ఎందుకు వినలేకపోతున్నామో తెలుసుకుందాం.
మన గురకను మనం ఎందుకు వినలేము: సాధారణంగా గురక అనేది ఊపిరితిత్తుల నుండి గాలి ప్రవాహం అడ్డుకోవడం వల్ల వచ్చే ఒక శబ్దం. నిద్రలో మన గొంతులోని మెత్తని కణజాలం (Soft Palate) వైబ్రేట్ అవ్వడం వల్ల ఈ శబ్దం వస్తుంది. అయితే మనం మెలకువగా ఉన్నప్పుడు వచ్చే శబ్దాలను స్పష్టంగా వినగలం, కానీ గురక విషయంలో మాత్రం అలా జరగదు. దీనికి ప్రధానంగా రెండు కారణాలు ఉన్నాయి.
మెదడు చేసే అద్భుతం: ముఖ్యంగా మన మెదడు నిద్రలో ఉండటం. మనం గాఢ నిద్రలో ఉన్నప్పుడు, మన మెదడు పరిసరాల శబ్దాలకు స్పందించే సామర్థ్యాన్ని బాగా తగ్గిస్తుంది (Auditory Processing). ఇది ఒక రకమైన రక్షణ విధానం. బయటి ప్రపంచం నుండి వచ్చే చిన్న చిన్న శబ్దాలకు కూడా మెదడు స్పందించకుండా, నిద్రకు భంగం కలగకుండా ఉండేందుకు ఈ ప్రక్రియ జరుగుతుంది. మన గురక కూడా మనం నిరంతరం సృష్టించే శబ్దం కాబట్టి మెదడు దాన్ని ఒక ముఖ్యమైన లేదా ప్రమాదకరమైన శబ్దంగా గుర్తించదు. అందుకే గురక శబ్దం ఎంత పెద్దదైనా, మన మెదడు దాన్ని విస్మరించి గాఢ నిద్రను కొనసాగించేలా చేస్తుంది.

ఇదే ఆశ్చర్యం: రెండవ కారణం మన శరీరంలో శబ్దం ప్రయాణించే విధానం. మనం బయటి శబ్దాలను చెవి ద్వారా (Air Conduction) వింటాం. కానీ మన గొంతులో పుట్టిన గురక శబ్దం శరీరంలోని ఎముకల ద్వారా నేరుగా మన లోపలి చెవికి (Inner Ear) చేరుతుంది. అయితే, నిద్రలో ఉన్నప్పుడు మెదడు ఆ శబ్ద తరంగాల పట్ల సున్నితత్వాన్ని కోల్పోతుంది. మనం మన గొంతు నుండి వచ్చే శబ్దాలకు అలవాటు పడిపోవడం వల్ల మెదడు ఆ శబ్దాన్ని నిరంతరం వచ్చే నేపథ్య శబ్దం (Background Noise) గా పరిగణించి, దానిని ఫిల్టర్ చేస్తుంది. కాబట్టి మన పక్కన ఉన్న వారికి గురక స్పష్టంగా వినిపించినా మన మెదడు దాన్ని నమోదు చేసుకోవడానికి నిరాకరిస్తుంది. అందుకే గురక అనేది నిద్ర శాస్త్రంలో ఒక ఆసక్తికరమైన అంశంగా మిగిలిపోయింది.
మీ గురక శబ్దం చాలా ఎక్కువగా ఉంటే లేదా తరచుగా శ్వాస ఆగిపోతున్నట్లు అనిపిస్తే, అది స్లీప్ అప్నియా (Sleep Apnea) వంటి ఆరోగ్య సమస్యకు సంకేతం కావచ్చు. అటువంటి సందర్భంలో వైద్య నిపుణులను సంప్రదించడం శ్రేయస్కరం.
మన గురకను మనం వినలేకపోవడం అనేది మెదడు మన నిద్రకు భంగం కలగకుండా చూసుకునే సహజమైన ప్రక్రియ అని అర్థమవుతోంది. మన శరీరం, మెదడు ఎంత అద్భుతంగా పని చేస్తాయో చెప్పడానికి ఇదొక చక్కని ఉదాహరణ.