ఈరోజు చరిత్రలో నిలిచిపోయే రోజు.. ఎందుకంటారా.. ఎప్పుడో బ్రిటీష్ కాలం నాటి చట్టాలను మారుస్తూ.. కొత్త నేర చట్టాలు అమల్లోకి వచ్చాయి. వీటి ద్వారా పోలీస్‌ వ్యవస్థ మరింత చురుగ్గా పనిచేస్తుంది. ప్రజలు ఫిర్యాదు చేయాలంటే పోలీస్‌ స్టేషన్‌కు రావాల్సిన పని లేదు. ఆన్‌లైన్‌లోనే చేయొచ్చు.. అసలు కొత్త చట్టాలు అంటే ఏంటి..? ఏం మార్పులు వచ్చాయో తెలుసుకుందామా..!
ఇప్పటివరకు అమల్లో ఉన్న భారతీయ శిక్షాస్మృతి (IPC), నేర శిక్షాస్మృతి (CrPC), భారత సాక్ష్యాధార చట్టం-1872ల స్థానంలో భారతీయ న్యాయ సంహిత (BNS), భారతీయ నాగరిక్‌ సురక్షా సంహిత (BNSS), భారతీయ సాక్ష్య (BS) చట్టాలను వర్తింపజేయనున్నారు. గతేడాది ఆగస్టులో కేంద్ర హోంశాఖ మంత్రి అమిత్‌ షా ఈ మూడు బిల్లులను పార్లమెంటులో ప్రవేశపెట్టారు. ఉభయ సభల ఆమోదం అనంతరం డిసెంబరు 25న రాష్ట్రపతి సంతకంతో అవి చట్టరూపం దాల్చాయి.
ఈ చట్టాలు బ్రిటిష్ కాలం నాటి ఇండియన్ పీనల్ కోడ్ , క్రిమినల్ ప్రొసీజర్ కోడ్, ఇండియన్ ఎవిడెన్స్ స్థానంలో ఉంటాయి.
కొత్త క్రిమినల్ చట్టాలపై 10 అప్‌డేట్‌లు..
1) ఎలక్ట్రానిక్ మోడ్‌ల ద్వారా సమన్లు, నేర దృశ్యాల తప్పనిసరి వీడియోగ్రఫీ, ఆన్‌లైన్‌లో పోలీసు ఫిర్యాదుల నమోదు మరియు జీరో ఎఫ్‌ఐఆర్ కొత్త క్రిమినల్ చట్టాల యొక్క కొన్ని ముఖ్యాంశాలు .
2) కొత్త చట్టం ప్రకారం, బాధితులు FIR యొక్క కాంప్లిమెంటరీ కాపీని అందుకుంటారు, చట్టపరమైన చర్యలలో వారి ప్రమేయానికి హామీ ఇస్తారు.
3)నూతన చట్టం ప్రకారం.. ఎవరైనా అరెస్టు చేయబడితే, వారి పరిస్థితుల గురించి వారు ఎంచుకున్న వ్యక్తికి తెలియజేయడానికి వారికి హక్కు ఉంటుంది. ఇది అరెస్టు చేయబడిన వ్యక్తికి తక్షణ మద్దతు మరియు సహాయానికి హామీ ఇస్తుంది.
4) అదనంగా, అరెస్టు వివరాలు పోలీసు స్టేషన్లు మరియు జిల్లా ప్రధాన కార్యాలయాలలో ప్రముఖంగా ప్రదర్శించబడతాయి, అరెస్టు అయిన వ్యక్తి యొక్క కుటుంబాలు మరియు స్నేహితులు కీలకమైన సమాచారాన్ని యాక్సెస్ చేయడం సులభం చేస్తుంది.
5) కేసులు మరియు దర్యాప్తులను బలోపేతం చేయడానికి, ఫోరెన్సిక్ నిపుణులు ఇప్పుడు తీవ్రమైన నేరాలకు సంబంధించిన నేర దృశ్యాలను సందర్శించి, సాక్ష్యాలను సేకరించాలి. అంతేకాకుండా, తారుమారు చేయకుండా నిరోధించడానికి నేరం జరిగిన ప్రదేశంలో సాక్ష్యాధారాల సేకరణ ప్రక్రియ తప్పనిసరిగా వీడియోగ్రాఫ్ చేయాలి.
6) కొత్త చట్టాలు స్త్రీలు మరియు పిల్లలపై నేరాల పరిశోధనలకు ప్రాధాన్యతనిస్తాయి, ప్రాథమిక నివేదిక నుండి రెండు నెలల్లోగా పూర్తి చేయడాన్ని తప్పనిసరి చేసింది. అదనంగా, బాధితులు ప్రతి 90 రోజులకు వారి కేసు పురోగతిపై రెగ్యులర్ అప్‌డేట్‌లకు అర్హులు.
7) మహిళలు మరియు పిల్లలపై నేరాల బాధితులు అన్ని ఆసుపత్రులలో ఉచిత ప్రథమ చికిత్స లేదా వైద్య చికిత్స పొందేలా కొత్త చట్టాలు నిర్ధారిస్తాయి. కష్ట సమయాల్లో బాధితుల శ్రేయస్సు మరియు కోలుకోవడంపై దృష్టి సారించి, అవసరమైన వైద్య సంరక్షణకు తక్షణ ప్రాప్యతను ఈ నిబంధన హామీ ఇస్తుంది.
8) సమన్‌లను ఇప్పుడు ఎలక్ట్రానిక్‌గా డెలివరీ చేయవచ్చు, చట్టపరమైన విధానాలను వేగవంతం చేయవచ్చు, వ్రాతపనిని తగ్గించవచ్చు. పాల్గొన్న అన్ని పక్షాల మధ్య సమర్థవంతమైన కమ్యూనికేషన్‌ను నిర్ధారించవచ్చు.
9) మహిళలపై నిర్దిష్ట నేరాలకు, బాధితురాలి స్టేట్‌మెంట్‌లను మహిళా మేజిస్ట్రేట్ ఆదర్శంగా రికార్డ్ చేయాలి. అందుబాటులో లేనట్లయితే, ఒక పురుష మేజిస్ట్రేట్ తప్పనిసరిగా స్త్రీ సమక్షంలో చేయాలి. సున్నితత్వం మరియు న్యాయబద్ధతను నిర్ధారిస్తుంది. బాధితులకు సహాయక వాతావరణాన్ని సృష్టిస్తుంది.
10) 14 రోజులలోపు FIR, పోలీసు రిపోర్ట్, ఛార్జిషీట్ , స్టేట్‌మెంట్‌లు, ఒప్పుకోలు మరియు ఇతర పత్రాల కాపీలను స్వీకరించే హక్కు నిందితులు మరియు బాధితురాలు ఇద్దరికీ ఉంది . విచారణలలో అనవసరమైన జాప్యాన్ని నివారించడానికి మరియు సకాలంలో న్యాయం జరిగేలా చేయడానికి కోర్టులు గరిష్టంగా రెండు వాయిదాలను అనుమతిస్తాయి.
