మన దేశంలోని ప్రతి పౌరుడికి భారతీయ కరెన్సీల గురించి తెలుసు. ఎలాంటి నోట్లు ఉంటాయి, ఎలాంటి కాయిన్స్‌ ఉంటాయో మనకు ఐడియా ఉంది. కానీ మీరు ఎప్పుడైనా సున్నా రూపాయి నోటు గురించి విన్నారా..? అసలు చూశారా..? ఎందుకంటే డబ్బు లావాదేవీ లేకుండా రోజువారీ జీవితంలో ఏమీ చేయలేము. అయితే సున్నా రూపాయి నోటును ఎప్పుడైనా చూశారా.? ఇది వింతగా అనిపించవచ్చు కానీ మన దేశంలో కూడా సున్నా రూపాయి నోట్లను ముద్రించిన మాట మాత్రం నిజం. అంతే కాదు ఈ నోట్లను ప్రజల మధ్య కూడా పంచారు. ఈ నోట్లను ఎందుకు ముద్రించారో తెలుసుకుందామా..!
నోటు ఎప్పుడు ముద్రించారు?
సున్నా రూపాయి నోటును 2007లో ఒక ఎన్జీవో ముద్రించింది. ఈ జీరో రూపాయి నోటుపై ప్రభుత్వం లేదా రిజర్వ్ బ్యాంక్ నుండి ఎలాంటి హామీ ప్రస్తావన లేదు. పైగా, ఈ సున్నా రూపాయి నోటు ఎప్పుడూ చలామణిలో కూడా లేదు. ఇంకా వేలల్లో నోట్లను పంపిణీ చేయడం ద్వారా విశిష్ట సందేశాన్ని అందించే ప్రయత్నం చేశారు. ఈ నోటును హిందీ, తమిళం, కన్నడ, తెలుగు, మలయాళం భాషల్లో ముద్రించారు.
ఈ కారణంగానే సున్నా రూపాయి నోటును ముద్రించాల్సి వచ్చిందా?
దేశవ్యాప్తంగా ప్రభుత్వ కార్యాలయాల్లో అవినీతి రాజ్యమేలింది. ప్రతి పనికి సామాన్యులు ఎక్కువ చెల్లించాల్సి వస్తోందన్న చర్చ జరిగింది. ఈ పరిస్థితిలో, లంచం మరియు అవినీతికి వ్యతిరేకంగా ఎన్జీవో ప్రచారాన్ని ప్రారంభించింది మరియు సున్నా రూపాయి నోట్లను ముద్రించింది. ఈ నోట్లను రైల్వే స్టేషన్లు, బస్టాండ్లు, మార్కెట్లలో అతికించి పంపిణీ కూడా చేశారు. తద్వారా అవినీతిని నిర్మూలించేందుకు అవగాహన కల్పించడంలో ఇది దోహదపడుతుంది.
సున్నా రూపాయి నోటు సరిగ్గా 50 రూపాయల నోటు లాగా ఉంది. దానిపై ‘నేను ఎప్పుడూ లంచం తీసుకోను లేదా ఇవ్వను’ అని కూడా ముద్రించారు. ఎన్జీవో మొదట 25,000 జీరో రూపాయల నోట్లను ముద్రించి ప్రజలకు పంపిణీ చేసింది. ఈ ప్రచారం 2014 వరకు నిర్వహించబడింది మరియు లంచానికి వ్యతిరేకంగా ప్రపంచవ్యాప్త అవగాహనను సృష్టించింది.
