కొత్త సంవత్సరం మొదటి పండుగ మకర సంక్రాంతి. తర్వాత మాఘ మాసంలోని స్వచ్ఛమైన ఏడవ రోజున రథసప్తమి జరుపుకుంటారు. రథ సప్తమి పండుగ ఫిబ్రవరి 16, 2024 న వచ్చింది. ఈ రోజు నుండి సూర్యుని రథం దక్షిణాయనం నుండి ఉత్తరాయణానికి వెళుతుంది. సూర్యుడు మొత్తం 12 రాశుల చుట్టూ తిరగడానికి ఒక సంవత్సరం పడుతుంది. రాశిలో ఒక నెల సంచరిస్తుంది. సూర్యుడు అదితి మరియు కశ్యపులకు జన్మించినందున ఈ రోజున రథ సప్తమి జరుపుకుంటారు. దీనిని సూర్య జయంతి అని కూడా అంటారు.
రథసప్తమి లేదా సూర్య జయంతి రోజున చేసే పూజా విధానం..
రథసప్తమి రోజున తెల్లవారుజామునే లేచి పుణ్యస్నానం చేసి సూర్యుడికి జలం సమర్పించాలి. దీనినే అర్ఘ్యం అంటారు. పూజకు పసుపు రంగు దుస్తులు ధరించడం మంచిది. సూర్యోదయానికి నైవేద్యంగా పెట్టే నీటిలో నువ్వులు, పటిక ఆకులు వేయాలి. ఓం సూర్యాయ నమః అనే మంత్రాన్ని జపిస్తూ అర్ఘ్యాన్ని సమర్పించాలి.
బ్రహ్మ ముహూర్తం నాడు లేచి స్నానం చేసి సూర్యునికి నీళ్ళు సమర్పిస్తే సూర్యభగవానుని అనుగ్రహం లభిస్తుంది. 7 పటిక ఆకులతో తలస్నానం చేస్తే 7 జన్మలలో చేసిన పాపాలు పోతాయని నమ్మకం. ఎక్క ఆకులను అర్క పాత్ర అని కూడా అంటారు. సూర్యునికి అర్కా అనే పేరు కూడా ఉంది. అందుకే సూర్యునికి పటిక చెట్టు ఆకులు అంటే చాలా ఇష్టమట.
దేశంలోని అనేక ముఖ్యమైన దేవాలయాల్లో రథ సప్తమిని వైభవంగా జరుపుకుంటారు. మీ జాకములో సూర్యుని స్థానం బలహీనంగా ఉన్నట్లయితే, రథ సప్తమి రోజున ఉపవాసం ద్వారా పూజ చేయడం వలన సూర్యుని అనుగ్రహం లభిస్తుంది. రథసప్తమి నాడు ఆదిత్య హృదయ పారాయణం, సూర్యాష్టక పఠనం వలన జీవితంలో ప్రతిదీ మెరుగుపడుతుందని నమ్ముతారు. సూర్యుని రథం విశిష్టమైనది. సూర్యుడు ఏడు గుర్రాల మీద తిరుగుతాడు. సూర్యుని రథంలోని ఏడు గుర్రాలు 12 చక్రాలు, ఏడు వారాలు మరియు 12 రాశులను సూచిస్తాయని జ్యోతిష్య శాస్త్రంలో చెప్పబడింది.
సూర్యుడు ప్రయాణించే గుర్రాల పేర్లు
1) గాయత్రి 2) త్రిష్ణుప్పు 3) అనుష్టుప్పు 4) జగతి 5) పంక్తి 6) బృహతి 7) ఉష్ణిక్కు.
సూర్యుడు మేషం నుండి మీనరాశికి ప్రయాణించడానికి ఒక సంవత్సరం పడుతుంది. ఒక్కో నెల ఒక్కో రాశిలో కదులుతుంది. సూర్యుడిని ద్వాదశ ఆదిత్య అని కూడా అంటారు. సూర్య భగవానుడు నెలను బట్టి 12 రూపాలలో పూజించబడతాడు.
రథసప్తమి రోజు ఇలా చేస్తే పుణ్యం
రథ సప్తమి రోజున కొన్ని కార్యక్రమాలు చేయడం వల్ల సూర్య ప్రస్థానం బలపడుతుంది. ఆ రోజు ఉప్పు తినకూడదు. అలాగే ఉప్పును దానం చేయడం శుభప్రదంగా భావిస్తారు. నదిలో నూనెతో దీపం వెలిగించడం మంచిది. ఇలా చేయడం వల్ల వైవాహిక జీవితం ఆనందంగా ఉంటుంది. బెల్లంతో చేసిన పరమన్నంను సూర్యుడికి నైవేద్యంగా పెడితే బాగుంటుంది. శనగలు, బెల్లం, రాగులు, గోధుమలు, ఎరుపు లేదా నారింజ వస్త్రం దానం చేస్తే సూర్యుని అనుగ్రహం లభిస్తుంది.