ఒక ఫ్లోర్ నుండి మరో ఫ్లోర్‌కి త్వరగా వెళ్లడానికి లిఫ్ట్‌లోకి అడుగు పెట్టగానే, హఠాత్తుగా కళ్ళు తిరగడం గుండె వేగంగా కొట్టుకోవడం లేదా కడుపులో కలవరంగా అనిపించడం మీకు ఎప్పుడైనా జరిగిందా? లిఫ్ట్ కదులుతున్నప్పుడు లేదా ఆగిపోతున్నప్పుడు వచ్చే ఈ విచిత్రమైన అనుభూతి చాలా మందికి అసౌకర్యాన్ని కలిగిస్తుంది. ఇది కేవలం గాలి ఆడకపోవడం వల్లనో లేదా సాధారణ భయమో కాకపోవచ్చు. లిఫ్టులు, ఎస్కలేటర్లు లేదా ఎత్తులో ఉండే ప్రదేశాలపై మీకు ఈ రకమైన భయం ఉంటే అది ‘వెస్టిబ్యులర్ ఫోబియా’ (Vestibular Phobia) అనే మానసిక సమస్యకు సంకేతం కావచ్చు. ఈ సమస్య ఏమిటి? దీని లక్షణాలు, పరిష్కారాలు తెలుసుకుందాం!
వెస్టిబ్యులర్ ఫోబియా అంటే ఏమిటి: వెస్టిబ్యులర్ ఫోబియా అనేది నిలకడ లేని కదలికలు లేదా ఎత్తులో ఉన్న అనుభూతుల పట్ల తీవ్రమైన భయాన్ని లేదా ఆందోళనను అనుభవించే ఒక పరిస్థితి. మన మెదడుకు మరియు అంతర్గత చెవికి మధ్య ఉండే వెస్టిబ్యులర్ వ్యవస్థ (Vestibular System) శరీర సమతుల్యత (Balance) మరియు స్థానాన్ని నియంత్రిస్తుంది. ఈ ఫోబియా ఉన్నవారిలో, లిఫ్ట్ లేదా ఎస్కలేటర్ కదలికలు, లేదా ఎత్తులో ఉన్నట్లు అనిపించడం, మెదడుకు చేరే సమతుల్యత సమాచారంలో కొంత గందరగోళాన్ని సృష్టిస్తాయి.
ఈ భయం కేవలం లిఫ్ట్‌కు మాత్రమే పరిమితం కాదు. ఎత్తైన వంతెనలపై నడవడం, ఎత్తైన భవనాల అంచున నిలబడటం, కదులుతున్న రైలు లేదా బస్సు కిటికీలోంచి చూడటం వంటి అనేక కదలిక సంబంధిత పరిస్థితులలో కూడా దీని లక్షణాలు కనిపిస్తాయి. కొందరిలో, ఈ అనుభూతి చాలా తీవ్రంగా ఉంటుంది, దీంతో వారు ఆ ప్రదేశాలను లేదా కదలికలను పూర్తిగా తప్పించుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తారు.
వెస్టిబ్యులర్ ఫోబియా యొక్క లక్షణాలు : ఇవి సాధారణంగా ఆందోళన లేదా పానిక్ అటాక్ (Panic Attack) లక్షణాలను పోలి ఉంటాయి. శారీరక లక్షణాలు, తల తిరగడం, కళ్ళు తిరగడం, గుండె వేగంగా కొట్టుకోవడం, చెమట పట్టడం, శ్వాస ఆడకపోవడం, కడుపులో వికారం లేదా నొప్పి.
మానసిక లక్షణాలు: నియంత్రణ కోల్పోతున్నాననే భయం, కింద పడిపోతామనే ఆందోళన, ఆ ప్రదేశం నుండి పారిపోవాలనే తపన. ఈ ఫోబియాకు చికిత్స అందించడానికి నిపుణులు సాధారణంగా కాగ్నిటివ్ బిహేవియరల్ థెరపీ (CBT) ని సిఫార్సు చేస్తారు. ఈ థెరపీ ద్వారా భయానికి కారణమవుతున్న ఆలోచనా విధానాలను గుర్తించి, వాటిని మార్చుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తారు. ముఖ్యంగా, ఎక్స్‌పోజర్ థెరపీ (Exposure Therapy) ద్వారా రోగిని సురక్షితమైన వాతావరణంలో నెమ్మదిగా లిఫ్ట్ లేదా ఎత్తుకు సంబంధించిన అనుభూతులకు అలవాటు చేస్తారు. దీంతో మెదడు ఆ కదలికలకు అలవాటు పడి తప్పుడు సంకేతాలను పంపడం తగ్గిస్తుంది.
లిఫ్టుల్లో కళ్ళు తిరగడం లేదా ఆందోళన పడటం అనేది సాధారణ భయం స్థాయిని దాటి మీ దైనందిన జీవితాన్ని ప్రభావితం చేస్తుంటే,\ దాన్ని నిర్లక్ష్యం చేయవద్దు. వెస్టిబ్యులర్ ఫోబియా అనేది చికిత్స చేయదగిన పరిస్థితి. సరైన మానసిక ఆరోగ్య నిపుణుడి సలహా మరియు చికిత్స తీసుకోవడం ద్వారా మీరు ఈ భయాన్ని అధిగమించవచ్చు మరియు ఆందోళన లేకుండా సులభంగా లిఫ్ట్‌లను ఉపయోగించవచ్చు.
గమనిక: పైన ఇచ్చిన సమాచారం కేవలం అవగాహన కోసం మాత్రమే,ఏదయినా ఆరోగ్య సమస్య ఉంటే డాక్టర్ ను సంప్రదించండి.
