హిందూ వివాహంలో కన్యాదానం అనేది కచ్చితంగా ఉండే ప్రక్రియ. కాబోయే అల్లుడి కాళ్లు కడిగి ఆ నీళ్లు నెత్తిన జల్లుకుని కూతుర్ని దానంగా ఇస్తారు.. కానీ ఇటీవలి కేసులో అలహాబాద్ హైకోర్టు ఒక పిటిషన్‌ను సమీక్షించి, హిందూ వివాహ వేడుకకు ‘కన్యాదాన’ అనేది అవసరమైన ఆచారం కాదని పేర్కొంది. ఈ నిర్ణయం సాంప్రదాయిక అడ్డంకులను ఛేదించగలదు. వివాహ పద్ధతుల్లో సమానత్వాన్ని ప్రోత్సహించగలదు.
హిందూ వివాహ చట్టం ప్రకారం వివాహానికి ‘కన్యాదాన’ అవసరం లేదని అలహాబాద్ హైకోర్టు ఇటీవల పేర్కొంది. అశుతోష్ యాదవ్ దాఖలు చేసిన రివిజన్ పిటిషన్‌ను విచారించిన హైకోర్టు లక్నో బెంచ్ అటువంటి వివాహానికి ‘సప్తపది’ (సంస్కృతంలో ‘సత్ ఫెయిర్’) మాత్రమే అని స్పష్టం చేసింది. హిందూ వివాహ చట్టంలోని సెక్షన్ 7 ప్రకారం, సప్తపది హిందూ వివాహానికి అవసరమైన వేడుక అని కోర్టు తీర్పు చెప్పింది.
ప్రాసిక్యూషన్ సమర్పించిన వివాహ ధృవీకరణ పత్రంలో హిందూ సంప్రదాయం ప్రకారం వివాహం జరిగినట్లు పేర్కొన్న నేపథ్యంలో కోర్టు ఆదేశాలను పునఃసమీక్షించాలంటూ దాఖలైన పిటిషన్ విచారణ సందర్భంగా హైకోర్టు ఈ కీలక అభిప్రాయాన్ని వ్యక్తం చేసింది. రివిజనిస్ట్ “కన్యాదాన” ఉత్సవం యొక్క సత్యాన్ని నిర్ధారించాల్సిన అవసరం ఉందని అందువల్ల సాక్షులను తిరిగి విచారించాలని కోరారు.
సెక్షన్ 311 కేసు న్యాయమైన నిర్ణయం కోసం అవసరమైతే ఏదైనా సాక్షిని పిలిచే అధికారం కోర్టుకు ఉందని హైకోర్టు పేర్కొంది. కానీ, ప్ర‌స్తుతం విష‌యంలో కన్యాదాన కార్య‌క్ర‌మం జ‌రిగిందా లేదా అని నిరూపించేందుకు సాక్షులను విచారించే ప్ర‌య‌త్నం క‌నిపిస్తోంది.
కన్యాదాన అంటే ఏమిటి?
కన్యాదాన అనేది భారతీయ సాంప్రదాయ వివాహ వేడుక. ఇక్కడ వధువు తండ్రి తన కుమార్తె వివాహానికి వరుడికి అధికారిక ఆమోదం ఇస్తారు. ఈ వేడుకలో, తండ్రి తన కుమార్తె చేతిపై పవిత్ర జలాన్ని పోస్తారు. ఆమె చేయి వరుడి చేతిలో పెడతారు. ఇది తన కుమార్తె యొక్క సంరక్షకత్వాన్ని వరుడికి బదిలీ చేయడాన్ని సూచిస్తుంది. ఇది తల్లిదండ్రుల గౌరవాన్ని పెంచుతుంది.
హిందూ వివాహ చట్టం ప్రకారం హిందూ వివాహానికి సప్తపది (సత్ ఫెయిర్) వేడుక మాత్రమే అవసరమని, కన్యాదాన వేడుక కాదని కోర్టు స్పష్టం చేసింది. అందువల్ల, కేసు యొక్క న్యాయమైన నిర్ణయానికి కన్యాదాన పనితీరును నిరూపించడానికి సాక్షుల వెలికితీత అనవసరమని కోర్టు నిర్ధారించింది.
