సాధారణంగా మొక్కలంటే మనకు ఆక్సిజన్ అందించే జీవధారగా తెలుసు. పగటిపూట అవి కిరణజన్య సంయోగక్రియ (Photosynthesis) జరిపి మనకు ప్రాణాధారమైన ఆక్సిజన్‌ను విడుదల చేస్తాయి. మరి సూర్యాస్తమయం తర్వాత, చీకటి పడినప్పుడు వాటి పాత్ర ఏమిటి? రాత్రి వేళల్లో మొక్కలు కూడా ఆక్సిజన్‌ను విడుదల చేస్తాయా? లేక అవి మనలాగే ఆక్సిజన్‌ను పీల్చుకుంటాయా? ఈ ఆసక్తికరమైన సందేహం వెనుక ఉన్న శాస్త్రీయ రహస్యం ఏమిటో తెలుసుకుందాం..
సమాధానం ఏమిటంటే, సాధారణంగా మొక్కలు రాత్రిపూట ఆక్సిజన్‌ను విడుదల చేయవు, బదులుగా శ్వాసక్రియ (Respiration) జరుపుతాయి. కిరణజన్య సంయోగక్రియ జరగడానికి సూర్యరశ్మి తప్పనిసరి. రాత్రివేళ సూర్యరశ్మి లేకపోవడంతో మొక్కలు ఆక్సిజన్‌ను ఉత్పత్తి చేసే ప్రక్రియను ఆపివేస్తాయి.
అయినప్పటికీ, పగలు, రాత్రి అనే తేడా లేకుండా మొక్కలు జీవించి ఉండటానికి శక్తి అవసరం. ఈ శక్తిని పొందడానికి అవి మనలాగే శ్వాసక్రియ జరుపుతాయి. ఈ ప్రక్రియలో అవి పగటిపూట నిల్వ చేసుకున్న గ్లూకోజ్‌ను (ఆహారం) విచ్ఛిన్నం చేయడానికి ఆక్సిజన్‌ను పీల్చుకుని కార్బన్ డయాక్సైడ్‌ను (Carbon Dioxide) విడుదల చేస్తాయి. అంటే రాత్రిపూట మొక్కలు గదిలోని ఆక్సిజన్‌ను కొంతమేర వినియోగిస్తాయి. అందుకే నిపుణులు పడకగదిలో ఎక్కువ సంఖ్యలో కుండీలను ఉంచవద్దని సలహా ఇస్తారు.
సాధారణంగా రాత్రిపూట మొక్కలు ఆక్సిజన్ విడుదల చేయకపోయినా, కొన్ని ప్రత్యేక రకాల మొక్కలు మాత్రం ఈ నియమానికి మినహాయింపుగా ఉంటాయి. అవి CAM (Crassulacean Acid Metabolism) అనే ప్రత్యేక ప్రక్రియను అనుసరిస్తాయి. ఈ మొక్కలు ఎక్కువగా ఎడారి ప్రాంతాల్లో లేదా పొడి వాతావరణంలో పెరుగుతాయి.(ఉదాహరణకు: కలబంద, స్నేక్ ప్లాంట్స్)
ఈ మొక్కలు పగటిపూట నీటిని ఆదా చేయడానికి వాటి ఆకులపై ఉండే చిన్న రంధ్రాలను (Stomata) మూసేసుకుంటాయి. కానీ రాత్రిపూట ఉష్ణోగ్రత తగ్గినప్పుడు, ఈ రంధ్రాలను తెరిచి కార్బన్ డయాక్సైడ్‌ను పీల్చుకుంటాయి. ఈ కార్బన్ డయాక్సైడ్‌ను అవి నిల్వ చేసుకొని మరుసటి రోజు పగటిపూట కిరణజన్య సంయోగక్రియ కోసం ఉపయోగిస్తాయి. ఈ ప్రక్రియలో, అవి రాత్రిపూట కూడా కొద్ది మొత్తంలో ఆక్సిజన్‌ను విడుదల చేస్తాయి. అందుకే బెడ్‌రూమ్‌లో ఉంచడానికి ఈ CAM మొక్కలను ఉత్తమమైనవిగా పరిగణిస్తారు.
మొక్కల రాత్రిపూట శ్వాసక్రియ యొక్క శాస్త్రీయ రహస్యం ఇదే. సాధారణ మొక్కలు రాత్రి ఆక్సిజన్ విడుదల చేయకపోయినా పర్యావరణ సమతుల్యతను కాపాడటంలో వాటి పాత్ర అద్భుతమైనది. కాబట్టి, పగటిపూట అవి విడుదల చేసే అపారమైన ఆక్సిజన్ కోసం అలాగే రాత్రిపూట గాలిని శుద్ధి చేసే వాటి సామర్థ్యం కోసం, మీ చుట్టూ పచ్చదనాన్ని పెంచడం చాలా ముఖ్యం.
