మనమందరం బ్యాంక్ సేవింగ్స్ ఖాతా లేదా ఫిక్స్డ్ డిపాజిట్ (FD)లో కొంత డబ్బు ఆదా చేసుకుంటాం. బ్యాంకులో ఉంచిన డబ్బు సురక్షితంగా ఉందని మన నమ్మకం.. మన డబ్బును సురక్షితంగా ఉంచడంలో BAM కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. ముఖ్యంగా నేటి డిజిటల్ యుగంలో నగదును ఉంచుకునే వారి సంఖ్య తక్కువ. దీంతో బ్యాంకు ఖాతాలో డబ్బు కూడా పెరిగింది. అయితే మీ డబ్బు ఉన్న బ్యాంకు మూసివేయబడితే లేదా RBI దానిపై చర్య తీసుకుంటే? అప్పుడు మీ డబ్బు ఏమవుతుంది. ఇలాంటి ప్రశ్న ఈ రోజుల్లో చాలా మందిని వేధించి ఉండవచ్చు. Paytm పేమెంట్స్ బ్యాంక్పై RBI ఆంక్షలు విధించిన తర్వాత, బ్యాంకులో వారి డబ్బు భద్రతపై ఖాతాదారులలో అనేక ప్రశ్నలు తలెత్తుతున్నాయి. ఈ ప్రశ్నలకు సమాధానాలు ఇక్కడ ఉన్నాయి.
బ్యాంకు విఫలమైతే మీ డబ్బును ఎవరు కాపాడుతారు?
భారతీయ రిజర్వ్ బ్యాంక్ (RBI) అనుబంధ సంస్థ డెఫిసిట్ ఇన్సూరెన్స్ అండ్ క్రెడిట్ గ్యారెంటీ కార్పొరేషన్ (DICGC), షెడ్యూల్డ్ బ్యాంకుల్లో డిపాజిట్లకు బీమా కవరేజీని అందిస్తుంది. మీరు DICGC క్రింద బీమా చేయబడిన బ్యాంకుల జాబితాను ఆన్లైన్లో కనుగొనవచ్చు. RBI ప్రకారం, లక్ష్మీ బ్యాంక్ మరియు పాలై సెంట్రల్ బ్యాంక్ వైఫల్యం తర్వాత RBI డిపాజిట్ ఇన్సూరెన్స్ 1960లో ప్రవేశపెట్టబడింది. లోటు బీమా కార్పొరేషన్ (డిఐసి) బిల్లును 1961 ఆగస్టు 21న పార్లమెంటులో ప్రవేశపెట్టారు. ఈ బిల్లు డిసెంబర్ 7, 1961న ఆమోదించబడింది. లోటు బీమా కార్పొరేషన్ 1 జనవరి 1962న అమలులోకి వచ్చింది.
డిపాజిట్ ఇన్సూరెన్స్, క్రెడిట్ గ్యారెంటీ కార్పొరేషన్ (సవరణ) చట్టం (DICGC చట్టం) 2021లో పార్లమెంట్ ఆమోదించబడింది. ఇది భారతదేశంలో డిపాజిట్ బీమా స్వభావాన్ని మార్చింది. 2020-21 బడ్జెట్లో డిపాజిట్ బీమా కవరేజీ మొత్తాన్ని రూ.1 లక్ష నుంచి రూ.5 లక్షలకు పెంచారు. 1961లో ప్రారంభమైన డిపాజిట్ బీమా కవరేజీ మొత్తం రూ.1,500. ఉంది ఈ మొత్తం నెమ్మదిగా 1993లో లక్ష రూపాయలకు పెరిగింది. చేరుకుంది 2020 వరకు ఈ మొత్తంలో ఎలాంటి మార్పు లేదు.
డిపాజిట్ ఇన్సూరెన్స్ క్రెడిట్ గ్యారెంటీ కార్పొరేషన్ (సవరణ) చట్టం DICGC దివాలా తీసిన లేదా నిషేధించబడిన బ్యాంకుల డిపాజిటర్లకు RBI ద్వారా మధ్యంతర చెల్లింపులు చేయడానికి అనుమతిస్తుంది. నిషేధం కారణంగా అటువంటి బ్యాంకుల డిపాజిటర్లు తమ పొదుపులను ఉపసంహరించుకోలేరు.
చట్టం మధ్యంతర చెల్లింపు కోసం DICGCకి 90 రోజుల సమయం ఇస్తుంది. మొదటి 45 రోజులలో బీమా చేయబడిన బ్యాంక్ తప్పనిసరిగా తన డిపాజిటర్లందరి వివరాలను కార్పొరేషన్కు అందించాలి. సమాచారం అందుకున్న 30 రోజులలోపు క్లెయిమ్లలో బ్యాంక్ నమోదు చేసిన సమాచారాన్ని కార్పొరేషన్ ధృవీకరించాలి. ధృవీకరణ జరిగిన 15 రోజులలోపు చెల్లింపు చేయాలి. ఏ కారణం చేతనైనా దివాలా తీసిన లేదా మూసివేయబడిన బ్యాంక్ కస్టమర్కు DICGC 90 రోజులలోపు హామీ మొత్తాన్ని చెల్లించాలి. 98.3 శాతం బ్యాంకు ఖాతాదారులు డిపాజిట్ ఇన్సూరెన్స్ మరియు క్రెడిట్ గ్యారెంటీ కార్పొరేషన్ (సవరణ) చట్టం నుండి పూర్తి భద్రతను పొందారు.