వ్యాపార రంగంలో సున్నా నుంచి కోట్ల రూపాయలు సంపాదించిన వారి కథలు చాలానే ఉన్నాయి. ఈ కథలు మరింత సాధించే మనస్సులను కూడా ప్రేరేపిస్తాయి. నిర్మా వాషింగ్ పౌడర్ ఎవరికి తెలియదు? ఒకప్పుడు భారతదేశంలో డిటర్జెంట్ మార్కెట్‌ను శాసించిన నిర్మాను ఉపయోగించని మహిళ లేదు. భారతదేశంలో 1960లలో, డిటర్జెంట్ పౌడర్ సంపన్నుల ఆస్తి. ఇది గ్రహించిన గుజరాత్‌లోని ఓ రైతు కుటుంబానికి చెందిన యువకుడు తక్కువ ధరకే డిటర్జెంట్ పౌడర్ తయారు చేసి విక్రయించడం ప్రారంభించాడు. ఈ వ్యాపారాన్ని ప్రారంభించేందుకు ఆ యువకుడు ప్రభుత్వ ఉద్యోగానికి రాజీనామా చేశాడు. ఇలా ప్రభుత్వ ఉద్యోగానికి రాజీనామా చేసి సైకిల్‌పై డిటర్జెంట్ పౌడర్ విక్రయిస్తున్న వ్యక్తి మరెవరో కాదు నిర్మా లిమిటెడ్‌ కంపెనీ యజమాని కర్సన్ భాయ్ పటేల్. నేడు అతను భారతదేశంలోని అత్యంత సంపన్న వ్యాపారవేత్తలలో ఒకడు. ఆయన కంపెనీ విలువ రూ.23,000 కోట్లు.
కర్సన్ భాయ్ పటేల్ 1945లో గుజరాత్‌లోని రుప్పూర్‌లో మధ్యతరగతి వ్యవసాయ కుటుంబంలో జన్మించాడు. చదువుపై ఆసక్తితో ఫిజిక్స్‌లో గ్రాడ్యుయేషన్‌ పూర్తి చేశాడు. చదువు పూర్తయ్యాక ప్రభుత్వ లేబొరేటరీలో ఉద్యోగం వచ్చింది. ఆ రోజుల్లో ప్రభుత్వ ఉద్యోగం వస్తే సహజంగా ఎవరూ వదలరు. ఎందుకంటే ప్రతి నెలా మంచి జీతంతోపాటు ఉద్యోగ భద్రత కూడా ఉండేది. ఇప్పుడు అంతే. గవర్నమెంట్‌ జాబ్‌కు ఉన్న క్రేజే వేరు. అయితే, కర్సన్ భాయ్ పటేల్ తన ప్రభుత్వ ఉద్యోగాన్ని వదులుకుని వ్యాపారం ప్రారంభించాలని అనుకున్నాడు.
తక్కువ ధరకే డిటర్జెంట్ పౌడర్ తయారీకి
వ్యాపారాన్ని ప్రారంభించాలనే ఆలోచనలో ఉన్న కర్సన్ భాయ్ పటేల్‌కు దేశంలో పెద్ద సంఖ్యలో ప్రజలు డిటర్జెంట్ పౌడర్ కొనలేకపోతున్నారని తెలిసింది. అప్పట్లో డిటర్జెంట్ పౌడర్ చాలా ఖరీదైనది. కాబట్టి ధనికులు మాత్రమే కొనుగోలు చేసేవారు. దాంతో డిటర్జెంట్ పౌడర్ ను తక్కువ ధరకే విక్రయించాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. అలాగే, కస్టమర్లను పెద్ద ఎత్తున ఆకర్షించడం ద్వారా తమ ఉత్పత్తికి మార్కెట్‌ను సృష్టించడం సాధ్యమవుతుందని వారు గుర్తించారు. అతను తన ఇంటి వెనుక భాగంలో సాధారణ పదార్థాలను ఉపయోగించి డిటర్జెంట్ పౌడర్‌ను సిద్ధం చేశాడు. దానికి ‘నిర్మ’ అని పేరు పెట్టారు. ఇలా డిటర్జెంట్ కంపెనీ ప్రారంభించడానికి కేవలం 15 వేలు మాత్రమే అప్పు తీసుకున్నాడు.
సైకిల్‌పై అమ్మకం
ప్రారంభంలో, కర్సన్ భాయ్ పటేల్ ఇంట్లో తయారుచేసిన వాషింగ్ పౌడర్‌ను సైకిల్‌పై విక్రయించేవాడు. ఇలా ఇంటింటికీ వాషింగ్ పౌడర్ కేజీ రూ.13కే విక్రయించేవాడు. నిర్మా వాషింగ్ పౌడర్‌కు కొద్ది కాలంలోనే భారీ డిమాండ్ ఏర్పడింది.
కర్సన్ భాయ్ పటేల్ అద్దె భవనంలో ఉద్యోగులను నియమించి ఉత్పత్తిని ప్రారంభించారు. మెల్లమెల్లగా తయారీ మార్కెట్ విస్తరించడం ప్రారంభమైంది. కొన్ని సంవత్సరాలలో నిర్మా భారతదేశం అంతటా ప్రజాదరణ పొందింది. నిర్మా నేడు డిటర్జెంట్ మార్కెట్‌లో ప్రముఖ బ్రాండ్. కంపెనీలో దాదాపు 18,000 మంది ఉద్యోగులు ఉన్నారు. కంపెనీ వివిధ ఉత్పత్తులను కూడా విడుదల చేసింది. సబ్బులు, మేకప్, వ్యక్తిగత పరిశుభ్రత ఉత్పత్తులను ఉత్పత్తి చేయడం ప్రారంభించింది. ఈ కంపెనీ వార్షిక ఆదాయం రూ.7,000 కోట్లు. నిర్మా గ్రూప్ మొత్తం ఆదాయం 23,000 కోట్ల రూపాయల కంటే ఎక్కువ.
